Dnia 10 października 2024 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła dwa akty ustawodawcze w ramach pakietu dotyczącego nowelizacji prawa ochrony wzorów, konkretnie:
– wniosek dotyczący DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie prawnej ochrony wzorów oraz
– wniosek dotyczący ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 6/2002 w sprawie wzorów wspólnotowych i uchylającego rozporządzenie Komisji (WE) nr 2246/2002.
Nowe przepisy mają zapewnić lepszą ochronę wzorów przemysłowych w dobie rozwoju technologii informacyjnych.
Najważniejsze zmiany dotyczą nowych definicji pojęć wzoru i produktu.
Przypominamy, że obecnie za wzór przemysłowy lub wzór wspólnotowy uważa się, odznaczającą się nowością i indywidualnym charakterem, materialną postać – konkretnie wygląd – produktu lub jego części, nadaną mu, w szczególności przez cechy linii, konturów, kształt, kolorystykę, fakturę lub zastosowany materiał.
Kluczową zmianą wprowadzaną przez nowelizację prawa ochrony wzorów jest poszerzenie definicji produktów kwalifikujących się do ochrony, tak aby obejmowała ona wytwory, które nie są zawarte w produktach materialnych. Nowe przepisy wprowadzają zatem ochronę wyglądu postaci zewnętrznej produktu, oznaczającego zarówno przedmiot materialny, jak również przedmiot materializujący się w formie niefizycznej.
Poszerzona definicja produktów kwalifikujących się do ochrony wzorów obejmuje zatem produkty wizualizowane w formie graficznej, zawarte w przedmiotach materialnych lub wynikające z przestrzennego rozmieszczenia elementów tworzących środowisko wewnętrzne.
Z uwagi na powyższe, zmianie uległa także definicja wzoru, stanowiąca, że chroniona postać produktu może wynikać nie tylko z cech jego linii, konturów czy kształtów, lecz także z ruchu, przejścia lub animacji zewnętrznych cech produktu nadającym mu swoisty wygląd.
Zmodyfikowano także zasady ochrony wynikającej z ochrony przyznawanej właścicielowi wzoru. Nowe przepisy przewidują, że chronione będą cechy wzoru przedstawione w widoczny sposób w zgłoszeniu wzoru do rejestracji.
Oznacza to, że w wyniku wprowadzonych zmian, objęte ochroną wzoru będą cechy danego produktu, które nie muszą być widoczne w żadnym konkretnym momencie, ani w żadnej konkretnej sytuacji użycia. Jednocześnie utrzymano wyjątek od wskazanej zasady, odnoszący się do części składowych produktu złożonego, które muszą jednak pozostawać widoczne podczas zwykłego używania takiego produktu celem uzyskania ochrony.
Niezależnie od powyższego, nowelizacja prawa ochrony wzorów wprowadza także szereg zmian związanych z obrotem produktów chronionych wzorami.
W odpowiedzi na coraz powszechniejsze wykorzystywanie technologii druku przestrzennego, wprowadzono zasadę, że tworzenie, pobieranie, kopiowanie i udostępnianie wszelkich nośników lub oprogramowania komputerowego utrwalających chroniony wzór w celu stworzenia, między innymi wykorzystując technologię druku 3D, produktu naruszającego wzór będzie równoznaczne z używaniem takiego wzoru, wymagającym zezwolenia uprawnionego do prawa wyłącznego.
Dodatkowo, celem zapewnienia ochrony wzorów i skutecznego zwalczania procederu podrabiania, nowe przepisy przyznają uprawnionemu do zarejestrowanego wzoru możliwość uniemożliwienia osobom trzecim wprowadzania produktów z państw trzecich na terytorium Państwa Członkowskiego, w którym wzór został zarejestrowany, bez dopuszczenia ich tam do swobodnego obrotu, w przypadku, gdy bez zezwolenia wzór jest w ten sam sposób zawarty lub zastosowany w tych produktach lub gdy wzoru nie da się odróżnić pod względem istotnych cech postaci od takich produktów. Z tego względu, znowelizowane przepisy przewidują uprawnienie do uniemożliwiania wprowadzania produktów stanowiących naruszenie do obrotu, jak również obejmowania takich produktów wszelkimi sytuacjami celnymi, w szczególności tranzytem, przeładunkiem oraz składowaniem.
Ponadto, nowelizacja wprowadza możliwość informowania osób trzecich o fakcie chronienia wyglądu produktu za pomocą zarejestrowanego wzoru poprzez nakładanie stosownego symbolu, konkretnie literę D wpisaną w okrąg.
Dodatkowo, planowana jest także zmiana nazewnictwa, bowiem dotychczasowe określenie „wzór wspólnotowy” ma zostać zastąpione wyrażeniem „wzór Unii Europejskiej”.
Przyjęcie przez Radę Unii Europejskiej w dniu 10 października 2024 r. pakietu aktów ustawodawczych dotyczących ochrony wzorów stanowi ostatni krok w procedurze decyzyjnej.
Dyrektywa o prawnej ochronie wzorów zostanie opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejdzie w życie dwudziestego dnia po publikacji. Państwa członkowskie będą mieć 36 miesięcy na podjęcie niezbędnych środków w celu wprowadzenia jej do przepisów krajowych.
Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie o wzorach wspólnotowych wejdzie w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Zacznie być stosowane 4 miesiące później.
Autor: adw. Andrzej Przytuła oraz r.pr. Karol Majkowski – Kancelaria KONDRAT i Partnerzy, biuro@kondrat.pl
❰ Powrót do Aktualności